Αντίστροφη Όσμωση

Τι είναι η αντίστροφη όσμωση;

Η αντίστροφη όσμωση, είναι γνωστή επίσης και σαν η ανώτερη δυνατή φίλτρανση από την βιομηχανία τεχνολογίας καθαρισμού νερού. Σήμερα, το σύστημα αντίστροφης όσμωσης θεωρείται η τελειότερη λύση καθαρισμού και φιλτραρίσματος νερού. Στην αρχή χρησιμοποιήθηκε από πολλές βιομηχανίες που απαιτούσαν εξαιρετικά καθαρό νερό, τώρα αυτή η εξελιγμένη τεχνολογία είναι πλέον διαθέσιμη σε σπίτια και γραφεία προσφέροντας πόσιμο νερό σε πολύ μικρό κόστος.

Πώς λειτουργεί;

Το σύστημα αντίστροφης όσμωσης επεξεργάζεται το νερό που με πίεση κινείται ανάμεσα σε 0,0001 – 0,001 μίκρο πόρους (τρύπες) ειδικής μεμβράνης. Το νερό καθώς περνάει μέσα από έναν ειδικό θάλαμο (στρογγυλό σωλήνα – δοχείο), συμπιέζεται τριγύρω από έναν κεντρικό σωλήνα σπιράλ που είναι η μεμβράνη φιλτραρίσματος νερού.Είναι αυτή η πίεση που χρειάζεται για να σπρώξει το νερό ώστε να περάσει μέσα από την μεμβράνη και να γίνει ο διαχωρισμός από τα ανεπιθύμητα στοιχεία του νερού. Το πιο σημαντικό για την αντίστροφη όσμωση είναι ότι τα ανεπιθύμητα στοιχεία αυτομάτως φεύγουν μέσω της αποχέτευσης και έτσι δεν ‘’χτίζουν - επικαλύπτουν’’ την μεμβράνη όπως συμβαίνει με τα κοινά συστήματα φίλτρανσης. Αυτό επιτυγχάνεται χρησιμοποιώντας μέρος του νερού παροχής το οποίο ξεπλένει την μεμβράνη και την κρατάει καθαρή. Υπάρχει μια είσοδος νερού που τροφοδοτεί το σύστημα και από την άλλη πλευρά υπάρχουν δυο έξοδοι. Η μια έξοδος τροφοδοτεί ‘’καθαρό νερό’’ και η άλλη βγάζει το νερό μαζί με τα ανεπιθύμητα στοιχεία. Αυτός είναι και ο λόγος που οι μεμβράνες μπορούν να διαρκέσουν περισσότερο και λειτουργούν με μια μικρή συντήρηση σαν να είναι καινούργιες ακόμα και μετά από χρόνια λειτουργίας. Το σύστημα αντίστροφης όσμωσης πέρασε τα τελευταία χρόνια από διάφορες βελτιώσεις και εδώ και αρκετά χρόνια είναι πλήρως έτοιμο να ανταποκριθεί στις ανάγκες σας για καθαρό και φρέσκο νερό.


Τι είδους ακαθαρσίες μπορεί ένα σύστημα αντίστροφης όσμωσης να αφαιρέσει από το νερό;

Ένα σύστημα νερού αντίστροφης όσμωσης σας προστατεύει από ακαθαρσίες του νερού που επηρεάζουν την υγεία σας: βαρέα μέταλλα, μόλυβδο, άλατα, χλώριο, χημικά, λιπάσματα, παθογόνους μικροοργανισμούς, ιούς, βακτηρίδια ακόμα και από ραδιενεργά απόβλητα.

Ενυδρειακή χρήση

Μια από τις χρήσεις της αντίστροφης όσμωσης, είναι και η παραγωγή καθαρού νερού για την προσθήκη του στο ενυδρείο. Το νερό που παράγεται με αυτόν τον τρόπο, έχει μηδενική σκληρότητα (ανθρακική και γενική) και έχει σχεδόν ουδέτερο pH (περίπου 6.8-6.9). Έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βιοτοπικά ενυδρεία με ψάρια όπου οι απαιτήσεις τους σε σκληρότητα είναι πολύ χαμηλές. Είναι ο πιο φυσικός τρόπος για παραγωγή νερού με χαμηλή σκληρότητα και χωρίς να χρειαστεί να προσθέσουμε χημικά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το νερό της αντίστροφης όσμωσης δεν κάνει να μπαίνει αυτούσιο, όπως παράγεται από τη συσκευή αντίστροφης όσμωσης, στο ενυδρείο, χωρίς να αναμιγνύεται είτε με κάποια ποσότητα νερού βρύσης, είτε με την προσθήκη κάποιων αλάτων, γιατί είναι επικίνδυνο για τους ζωντανούς οργανισμούς. Το νερό αυτό δεν έχει ηλεκτρολύτες, άλατα, ιχνοστοιχεία και διάφορες ενώσεις αλάτων που είναι απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία των οργάνων των ψαριών του ενυδρείου. Γι' αυτό το λόγο, ποτέ δεν γεμίζουμε ένα ενυδρείο μόνο με νερό από αντίστροφη όσμωση. Συνήθως προσθέτουμε μια αναλογία νερού από τη βρύση, το οποίο έχει τα απαραίτητα στοιχεία που λείπουν από το νερό της αντίστροφης όσμωσης, με την προσθήκη βέβαια της απαραίτητης ποσότητας αντιχλωρίου.

Ας δούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ανάμειξης νερού από αντίστροφη όσμωση με νερό βρύσης. Έστω ότι το νερό βρύσης μας έχει τιμές ανθρακικής και γενικής σκληρότητας 10, και θέλουμε να γεμίσουμε ένα ενυδρείο 100 λίτρων με νερό όπου η επιθυμητή σκληρότητα να είναι 3. Δεδομένου ότι το νερό από αντίστροφη όσμωση βγάζει τιμές σκληρότητας μηδενικές, σημαίνει ότι θα πρέπει να αναμείξουμε 30 λίτρα νερού βρύσης με 70 λίτρα νερού αντίστροφης όσμωσης. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνουμε τις τιμές σκληρότητας που θέλουμε, έχοντας προσθέσει και ποσότητα ηλεκτρολυτών και ιχνοστοιχείων, απαραίτητες για τα ψάρια. Ένας άλλος τρόπος να φτιάξουμε το νερό που θέλουμε χωρίς να χρησιμοποιήσουμε νερό από τη βρύση, είναι να προσθέσουμε σε νερό αντίστροφης όσμωσης κάποιο σκεύασμα ώστε να ανεβάσουμε τις σκληρότητες (ανθρακική και γενική), ιχνοστοιχεία, καθώς και ηλεκτρολύτες. Αναφορικά η ανθρακική σκληρότητα μπορεί να αυξηθεί με την προσθήκη μαγειρικής σόδας (sodium biocarbonate) στο νερό, ενώ η γενική με την προσθήκη αλάτων μαγνησίου και ασβεστίου σε συνδυασμό με ιχνοστοιχεία.


Συσκευή αντίστροφης όσμωσης

Κάθε συσκευή αντίστροφης όσμωσης έχει 3 αγωγούς παροχής νερού. Ο ένας είναι για την παροχή του νερού από τη βρύση, ενώ οι άλλοι δύο χρησιμοποιούνται για την εκροή του καθαρού νερού και της αποχέτευσης του συστήματος.

Το βασικό στοιχείο σε κάθε συσκευή αντίστροφης όσμωσης είναι η μεμβράνη η οποία παρακρατεί τα διάφορα άλατα και διαλυμένα στοιχεία που βρίσκονται στο νερό και μας αποδίδει "καθαρό" νερό. Αυτή η μεμβράνη έχει βέβαια σαν μειονέκτημα ότι επηρεάζεται/καταστρέφεται πολύ εύκολα από τη χλωρίνη και από τα μεγάλα σε μέγεθος σωματίδια που έχει το νερό, καθώς και από τη θερμοκρασία του νερού. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την υποχρεωτική χρήση των προφίλτρων σε ένα σύστημα αντίστροφης όσμωσης.

Ένα από τα προφίλτρα που συνήθως βλέπουμε σε μια τέτοια συσκευή είναι το προφίλτρο διαπερατότητας "x μm". Αυτό παρακρατά όλα τα σωματίδια από το νερό, που το μέγεθός τους είναι μεγαλύτερο από x. Όσο πιο μικρή είναι η τιμή αυτή, τόσο καλύτερα για τη βασική μεμβράνη μας, αφού πλέον σε αυτήν συσσωρεύονται όσο το δυνατόν μικρότερα σωματίδια. Μια σύνηθες τιμή του x είναι της τάξης των 5μm. Σε ακριβά συστήματα το προφίλτρο αυτό μπορεί να φτάσει και την τιμή 1μm.

Ένα εξίσου σημαντικό προφίλτρο είναι και αυτό του άνθρακα, το οποίο παρακρατά το χλώριο που περιέχει το νερό της βρύσης μας, αφήνοντας να περάσει προς την μεμβράνη αποχλωριωμένο νερό. Είναι αρκετά σημαντικό στη λειτουργία του, αν σκεφτεί κανείς ότι το χλώριο καταστρέφει την μεμβράνη.

Σε ακριβότερα συστήματα αντίστροφης όσμωσης μπορεί να έχουμε και επιπλέον προφίλτρα άνθρακα, όπως π.χ. από καρύδα (coconut carbon filter) ή ενεργού (active carbon filter), με σκοπό την καλύτερη προφίλτρανση του νερού πριν αυτό οδηγηθεί στη βασική μεμβράνη του συστήματός μας.

Αφού το νερό περάσει και προφιλτραριστεί από τα προφίλτρα του συστήματος που έχουμε, οδηγείται στην μεμβράνη αντίστροφης όσμωσης. Βασικός παράγοντας παραγωγής νερού αντίστροφης όσμωσης είναι η πίεση που πρέπει να εξασκήσουμε στο νερό ώστε να έχουμε το φαινόμενο που περιγράψαμε παραπάνω. Αυτό επιτυγχάνεται με την πίεση της παροχής του νερού από το δίκτυο ύδρευσης της περιοχής μας. Μια ελάχιστη τιμή πίεσης που πρέπει να έχουμε στη μεμβράνη είναι της τάξης του 35-40 PSI, προκειμένου να έχουμε παραγωγή του φαινομένου της αντίστροφης όσμωσης. Αν η τιμή αυτή είναι μικρότερη, τότε το φαινόμενο της αντίστροφης όσμωσης δεν λειτουργεί σε ικανοποιητικό βαθμό, έχοντας μεγάλες ποσότητες αποχέτευσης "βρώμικου" νερού. Αφού το νερό περάσει από τη μεμβράνη της αντίστροφης όσμωσης, έχουμε ένα μέρος "καθαρού" νερού, ενώ το νερό που οδεύεται προς την αποχέτευση και χαρακτηρίζεται ως "βρώμικο" είναι της τάξης των 3-5 μερών. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε 1 λίτρο καθαρό νερό που παίρνουμε από τη συσκευή, έχουμε την αποχέτευση 3-5 λίτρων "βρώμικου" νερού. Το "βρώμικο" νερό δεν είναι τίποτε άλλο από νερό της βρύσης αποχλωριωμένο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε άλλες λειτουργίες του σπιτιού, όπως για πλύσιμο, για πότισμα κ.α. Ο λόγος καθαρού/βρώμικου νερού εξαρτάται από τον παράγοντα θερμοκρασία και από τον στραγγαλιστή που έχει πάνω η συσκευή μας. Ο όγκος "καθαρού" νερού που παίρνουμε μετράται σε λίτρα/ημέρα, μετρημένος σε μια συγκεκριμένη θερμοκρασία (~25οC) και μια συγκεκριμένη συγκέντρωση διαλυμένων ουσιών, ενώ για νερό μικρότερης θερμοκρασίας οι περισσότεροι κατασκευαστές δίνουν έναν δείκτη διόρθωσης για τον υπολογισμό του όγκου. Βέβαια, ας μην ξεχνάμε, ότι θερμοκρασίες μεγαλύτερες των 40 βαθμών προκαλούν καταστροφή της μεμβράνης, οπότε δεν πρέπει να υπερβάλουμε. Ο στραγγαλιστής νερού είναι αυτός που καθορίζει την αναλογία βρώμικου/καθαρού νερού που βγαίνει από τη συσκευή αντίστροφης όσμωσης και συνήθως κυμαίνεται από 1:3 έως 1:5. Κάποια συστήματα αντίστροφης όσμωσης έχουν ένα μηχανισμό με τον οποίο αφήνουμε το νερό να περάσει μέσα από τη μεμβράνη προς την αντίθετη κατεύθυνση, ώστε να μπορεί να καθαριστεί η μεμβράνη και να επιμηκυνθεί έτσι ο χρόνος ζωής της.

Επιπλέον συστήματα που χρησιμοποιούνται μετά την μεμβράνη αντίστροφης όσμωσης είναι κάποια φίλτρα άνθρακα, που παρακρατούν ό,τι κατάλοιπο έχει τυχόν μείνει στο νερό, αλλά το πιο βασικό είναι το σύστημα απιονισμού (DI) που υπάρχει σε πολλές συσκευές αντίστροφης όσμωσης. Αυτό περιέχει ένα υλικό σαν υγρή άμμο, με φορτισμένα σωματίδια, το οποίο δεσμεύει όλα τα θετικά ή αρνητικά ιόντα που περιέχει το νερό μετά το πέρασμά του από τη μεμβράνη της αντίστροφης όσμωσης, δίνοντάς μας το λεγόμενο απιονισμένο νερό. Το βαθμό απιονισμού στο νερό, δηλαδή την ποσότητα ιόντων στο νερό (αγωγιμότητα), μπορούμε να την μετρήσουμε μόνο με ηλεκτρονικό όργανο (αγωγιμόμετρο - TDS meter).
Να πούμε επίσης, ότι όπως όλα τα μηχανικά συστήματα, έτσι και το σύστημα αντίστροφης όσμωσης, χρειάζεται επιθεώρηση και αντικατάσταση των φίλτρων/προφίλτρων του ώστε να έχουμε πάντα την καλύτερη απόδοση στον "καθαρισμό" του νερού μας. Γι' αυτό πρέπει να ακολουθούμε τις συμβουλές του κάθε κατασκευαστή για αλλαγή των διαφόρων φίλτρων του, ώστε να πετύχουμε την όσο το δυνατόν μακροχρόνια σωστή λειτουργία της μεμβράνης, μια και η αντικατάστασή της είναι συνήθως το πιο ακριβό ανταλλακτικό και πολλές φορές συμφέρει να αγοράσουμε ένα καινούργιο σύστημα, παρά την κυρίως μεμβράνη ως ανταλλακτικό.


(πηγη:www.istellas.gr)

Συστηματα Α/Ο διάφορων σταδίων

3 σταδιων (πηγη:www.ro-man.gr)

4 σταδιων(πηγη:www.ro-man.gr)

5 σταδιων (πηγη:www.waterwaves.gr)


Πηγες:
www.istellas.gr
www.piscina-azul.com